Basisonderwijs
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort Kwaliteitskaarten School aan Zet
Het programma School aan Zet is per juli 2016 gestopt. Bijna 4.000 scholen van 700 besturen in het speciaal, primair en voortgezet onderwijs hebben aan het programma deelgenomen om zich te ontwikkelen tot lerende organisaties. Het doel was om scholen te leren zich te ontwikkelen naar professionele lerende organisaties: onderwijsorganisaties die zichzelf continu willen verbeteren…
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Kort Onderzoeken in de rekenles
Publicatie Onderzoeken in de rekenles geschikt als lesmateriaal en opleidingsmateriaal, basisonderwijs. Leerlingen zijn van nature nieuwsgierig. Deze onderzoekende houding waarbij je de wereld steeds weer bekijkt als een onbekend iets waar je van kan leren, moeten we zoveel mogelijk vasthouden en stimuleren in de klas. Een rijke context speelt daarbij een cruciale rol. Met wetenschap…
Biologie // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Schimmels, onderzoek in de bovenbouw van het basisonderwijs
Aan de Grote Wetenschapsdag 2017, met als thema Schimmels, namen ruim 100 basisscholen deel, met in totaal 250 basisschoolgroepen (materiaal voor groep 6, 7 en 8). Dat betekent dat zo’n 7000 kinderen uit heel Nederland (zie kaartje) aan de slag gingen. Door middel van experimenten, spellen en opdrachten werd kennisgemaakt met de wereld van schimmels….
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Herfstfestival over inspirerend onderwijs
Ontwerp in 3D, maak je eigen kennisclip en bezoek het onderwijsontwerpcafé. Tijdens het Teaching & Learning Lab Herfstfestival op vrijdagmiddag 10 november in Utrecht kun je volop experimenteren met nieuwe onderwijsvormen. Er zijn 200 gratis tickets, meld je snel aan. Wil je daarnaast vier keer per jaar op de hoogte gebracht worden van inspirerend onderwijs?…
Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Taal // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Miniconferentie Redeneren en formuleren bij de vakken
Op 1 december 2017 van 13.00 – 16.00 uur organiseert SLO in het Cursus en vergadercentrum Domstad te Utrecht van 13.00 – 16.00 uur een miniconferentie over Redeneren en formuleren bij de vakken. De conferentie wordt georganiseerd in samenwerking met de Expertisecentra voor de lerarenopleidingen Ecent, Elwier, LEMM en Leoned, het Expertisecentrum Educatie van de HKU…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Curriculumvernieuwing en de STEM lerarenopleidingen
ELWIeR en Ecent en de ontwikkelingen rondom curriculum.nu
// Basisonderwijs // Lang Paul Janknegt: PABO studenten leren onderzoeken
Drs. P. Janknegt van de Universiteit Groningen gaf tijdens de landelijke natuur en techniek conferentie voor pabo docenten/ studenten en leerkrachten basisonderwijs op 2 april 2008 een lezing over het doen van onderzoek. Hij gaf daarbij een algemeen overzicht over wetenschap en onderzoek en spitste zich daarna toe op zijn eigen promotie onderzoek. Hier vindt…
ANW // Biologie // NLT // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Systeemdenken in Biologie
Systeemdenken helpt leerlingen, biologische kennis te structureren en te integreren. In een later stadium kunnen zij systeemdenken gebruiken om problemen op te lossen. Systeemdenken verbindt verschillende niveaus van biologische organisatie. Die verbinding berust op de volgende kenmerken: natuurlijke eenheden, zoals het organisme, zijn complex en samengesteld; systemen bestaan uit meerdere onderdelen, in actieve relatie met…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Het meten van PCK in techniekonderwijs op de basisschool
Welke invloed heeft de vakkennis op het gebied van techniek van de basisschoolleerkracht op het beeld en de attitude ten aanzien van techniek van leerlingen? Dit is de onderzoeksvraag van Ellen Rohaan. In dit artikel beschrijft zij haar onderzoek en laat zij zien welk nut het heeft voor de onderwijspraktijk. Wat kan de onderwijspraktijk aan…
Biologie // Basisonderwijs // Lang Concepten van kinderen
Er bestaat veel onderzoek naar begripsontwikkeling bij kinderen over onderwerpen die bij natuuronderwijs aan de orde komen. Het gaat vaak om praktijkstudies naar onderwerpen waar de meeste kinderen niet direct een concrete relatie mee hebben, zoals verandering van stoffen, licht, elektriciteit en magnetisme. Maar ook onderwerpen die concreter lijken zijn onderzocht, zoals overerving van eigenschappen,…
Biologie // Basisonderwijs // Lang Curricula voor natuuronderwijs
Hoe heeft de inhoud van Natuuronderwijs zich sinds de jaren tachtig in Nederland ontwikkeld? Hoe verhoudt zich het Nederlandse aanbod tot het buitenlandse aanbod? Wat kan dat voor de kerndoelen kunnen betekenen? Een studie naar Curricula voor natuuronderwijs gaat op deze vragen in. [collapsibles] Natuuronderwijs: nationaal en internationaal bezien Om de de situatie in Nederland…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort Vacature hogeschooldocent Rekenen & Wiskunde (0,6 fte) Katholieke Pabo Zwolle
Katholieke Pabo Zwolle (KPZ) is op korte termijn op zoek naar een hogeschooldocent Rekenen & Wiskunde die het docententeam komt versterken om studenten en deelnemers op te leiden voor beroepen in de sector Kind & Educatie. Taken van de nieuwe collega zijn onder meer: samen met collega’s vormgeven aan- en verzorgen van diverse modules Rekenen…
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Conferentie aansluiting po-vmbo (rekenen/wiskunde) op 19-1 a.s.
Op vrijdag 19 januari 2018 organiseren de NVvW, de NVORWO en SLO voor de tweede keer de conferentie rekenen-wiskunde in de aansluiting van po naar vmbo. Deze keer in Rotterdam. De conferentie is bedoeld voor leraren uit de bovenbouw van het po en leraren uit de onderbouw van het vmbo die rekenen en/of wiskunde verzorgen….
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Beroepsonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // volwasseneneducatie // Voortgezet onderwijs // Lang Realistisch reken-wiskunde onderwijs
Binnen het vakgebied rekenen en wiskunde bestaat sinds 1990 de vernieuwing ‘realistisch rekenen’, waarbij de nadruk ligt op inzicht en niet op het inoefenen van rekenregels en rekenprocedures. Dit betekent dat er meer tijd wordt ingeruimd voor begripsvorming, zonder het inoefenen te veronachtzamen. Idealiter ontdekken de kinderen de rekenregels zelf, met begeleidende steun van de…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Teaching & Learning Lab
Het Teaching & Learning Lab (TLL) van de Universiteit Utrecht is een plek om te experimenteren met en onderzoek te doen naar nieuwe onderwijsvormen. Het TLL is een ruimte voor onderwijsinnovatie.
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Kort Leerkrachten primair onderwijs gezocht. Een bericht van Curriculum.nu
Een bericht van Curriculum.nu. Ben je leraar of schoolleider en wil je meewerken aan de ontwikkeling van het curriculum? Curriculum.nu biedt je die mogelijkheid. Wat moeten leerlingen kennen en kunnen? Komend jaar beantwoorden meer dan 100 leraren en zo’n 20 schoolleiders die vraag voor het curriculum van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Eigen divisie bèta-techniek onderwijsonderzoekers
Een groep bèta-techniek onderwijsonderzoekers heeft het initiatief genomen tot een eigen divisie binnen de Vereniging voor Onderwijsresearch VOR. De plannen Onderwijsonderzoek in de bèta- en technische vakken gelabelde ruimte bieden in het programma van de onderwijsresearchdagen (ORD) Samenwerking en wisselwerking tussen practici, beleidsmakers en onderzoekers tot stand brengen door divisiebijeenkomsten en themaconferenties De thema’s Leren…
// Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Eenvoudige machines
In dit artikel vind je een beschrijving van de ontwikkeling van (eenvoudige) machines en een groot aantal ideeën voor in de techniekles. Download: Artikel Eenvoudige machines
// Basisonderwijs // Lang Training: Lessen over stuiteren
Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over vallen en stuiteren in groep 7-8 gebruikt worden. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren operationaliseren van onderzoeksvragen, opzetten van experimenten, voorspellen van resultaten probleemoplossend denken eigen motieven, zelfbeeld,…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Literatuur over rubrics
Literatuurlijst behorend bij het ECENT artikel Het beoordelen van een ontwerp. Fox-Turnbull W. (2006) de invloeden van Teacher Kennis en Authentic Formatieve toetsing op Student Leren in Technology Education, International Journal of Technology and Design Education (2006) Klein P. et al (1998) Analytic vs Holistic Scoring of Science Prestatie Taken, Applied meting in het onderwijs (02/11)…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Overzicht NVOX, NVON, Impuls en Faraday artikelen op ecent.nl
De onderstaande artikelen verwijzen naar ECENT pagina’s. Op de ECENT pagina wordt het artikel ingeleid of aangehaald. U vindt het artikel doorgaans onderaan de pagina, onder literatuur, aanverwante artikelen of het hele artikel. NVOX M.J. Goedhart en A.H. Verdonk (1989) Significante cijfers bij rekenen en meten. NVOX 14(9) 397-399 Berg, E. van den, et al. (1994). EXO in Aktie:…
Biologie // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Adopteer een boom
Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel beschrijft natuurpedagoog Kees Both hoe je op een praktische manier met kinderen aan de slag kunt met bomen in de eigen schoolomgeving. Het artikel Eenvoudige maar intensieve opdrachten leiden ertoe dat kinderen meer naar bomen kijken en gedurende een jaar min of meer ‘eigenaar’ worden…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpend Leren
Wil jij ook jouw leerlingen zelfstandig kennis laten verwerven? Hiervoor heeft Fred Janssen Ontwerpend leren ontwikkeld. Deze benadering heeft hij in zijn proefschrift uitgewerkt en getest voor het onderwerp immunologie. Leerlingen hebben in 6 stappen het immuunsysteem opnieuw ontworpen. De conclusie van zijn onderzoek is dat ontwerpend leren de leerlingen meer inzicht verschaft, zelfstandig werken aanleert en…
Biologie // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Natuur als bondgenoot bij zorgverbreding
Natuur als bondgenoot bij zorgverbreding, kan dat? In dit artikel beschrijft natuurpedagoog Kees Both de mogelijkheden en kansen die de natuur kan bieden bij zorgverbreding aan kinderen in het basisonderwijs. Kinderen met aandachtsproblemen hebben baat bij een groene omgeving De natuur biedt talloze mogelijkheden om om te gaan met de drukte van de huidige tijd….
Biologie // Basisonderwijs // Lang Groene speelruimte bij school, een handreiking
Natuurpedagoog Kees Both beschrijft in deze korte handreiking hoe te komen tot het inrichten van een groene speelruimte bij school. Een groene speelruimte is van groot belang bij de ontwikkeling van kinderen. Both geeft een aantal argumenten waarom, maar blijft daar niet bij. In een stappenplan wordt overzichtelijk gemaakt hoe men een groene speelruimte…
Biologie // Basisonderwijs // Lang Een verzameling bronnen over Natuur en Milieu Educatie
Websites Wetenschappelijke publicaties op het gebied van NME Leerlijn klimaat en duurzame energie opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2007 Leerlijn water opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2006 Leerlijn Natuur, LNV 2005 ECENT artikelen Adopteer een boom: Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel…
Natuurkunde // Basisonderwijs // Lang Training: Lessen over spiegelen
Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over spiegelen gebruikt worden. Ook materiaal voor leerlingen en leerkrachten kan hier worden gedownload. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: Leraren leren enkele basisbegrippen over licht zoals rechtlijnige voortplanting, oneindige voortplanting (sterren), terugkaatsing van papier…
// Basisonderwijs // Lang Kennisbasis NWT voor de PABO
In afwachting van onze Kennisbasis voor Natuur-, Wetenschap- & Techniekonderwijs (NWT) voor de PABO’s is dit een voorbeeld uit Engeland. Ook daar hebben ze getracht een kennisbasis vorm te geven, in de vorm van 10 (basis)principes en 14 ‘big ideas’, om er voor te zorgen dat elke leerling uit het primair en secundair onderwijs in…
Biologie // NLT // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Bionieuws
Bionieuws is hèt blad voor biologen. Op deze pagina vindt u de voor leraren en lerarenopleiders relevante publicaties in de categorie onderwijs van dit blad, vanaf jaargang in 2006 met verwijzingen naar ECENT artikelen en links naar de volledige artikelen. In de rechter kolom van het gelinkte ECENT artikel vindt u meer gerelateerde ECENT artikelen. 2011 Nieuw eindexamen…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Internationale websites
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn. [collapsibles] [collapse title=”ASE – Association for Science Education”] ASE (Association for Science Education) is de grootste vereniging van het Verenigd Koninkrijk op het gebied van het ondersteunen van…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Lang Relationele en seksuele vorming van basisschoolleerlingen op de PABO’s
De laatste jaren is er in de politiek, de maatschappij en op basisscholen een toenemende belangstelling voor seksuele gezondheid. Basisscholen bereiden kinderen voor op het participeren in de samenleving en zijn verantwoordelijk voor het welbevinden van kinderen op het terrein van de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen. De vraag is wat Pabo’s, die leerkrachten…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang FI Scientific Library
Dit is de publicatiereeks van het Freudenthal Instituut (en FI-groep), Universiteit Utrecht. Het betreft voornamelijk dissertaties. Vanaf 1990. Huang, Luhuan. (2022). Inquiry-based learning in lower-secondary mathematics education in China (Beijing) and the Netherlands. Utrecht University, Utrecht. (FI Scientific Library 116). Bespreking op ELWIeR/Ecent Jansen, S. (2022). Fostering students’ meta-modelling knowledge regarding biological concept-process models. Utrecht…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang 16 mei 2012 ECENT conferentie: Leergemeenschappen
Op 16 mei 2012 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was het thema Leergemeenschappen. Binnenkort verschijnt hier het verslag van de conferentie. [collapsibles] Wie, wat, waar en hoe Voor wie: Nascholers, opleiders en auteurs Wanneer: 16 mei 2012, 09.30-17.00 uur Waar: Princetonplein 5, op de Uithof in Utrecht Kosten: €50,-…
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Kennisbasis Natuur en Techniek voor de Pabo
De Commissie Meijerink Kennisbasis Pabo heeft het rapport “Een goede basis” afgerond en op 20 februari 2012 aan de HBO-raad overhandigd. Hierin staan onder andere vakdidactische aanwijzingen. Het moet ervoor zorgen dat er op de Pabo een betere balans komt tussen brede vorming en diepgang. De kennisbases voor de verschillende vakken die met dit rapport…
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang W&T Academie voor het basisonderwijs
In de periode 2011-2019 organiseerde de Universiteit Utrecht de W&T Academie voor basisscholen in de regio Utrecht. Vanaf 2020 is dit opgevolgd door de PO Conferentie regio Utrecht. Leerkrachten, directeuren, pabo-studenten en onderzoekers gaan een hele middag aan de slag met wetenschap & technologie-onderwijs. Het onderliggend thema is steevast ‘onderzoekend en ontwerpend leren’. [collapsibles] [collapse…
Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Concept-Context onderwijs: Een model om onderwijssituaties te verbeteren
Hoe implementeer je de concept-context benadering in je PO onderwijs? Dit artikel presenteert een model waarmee lerarenopleiders op de PABO hun studenten dit kunnen leren. Onderwerp is creatief ontwerpen, waarin theorie, product en sociale context met elkaar worden verbonden. [collapsibles] Een succesvolle ontwerper combineert kennis van de sociale context en technische en natuurwetenschappelijke concepten in…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Wereldoriënterende vakken op de kaart
Wereldoriënterende vakken in het basisonderwijs zijn van belang voor basisschoolleerlingen en de Nederlandse samenleving. Maar in het huidige beleid van het ministerie van OCW ligt de prioriteit bij taal en rekenen. Gevolgen: basisscholen besteden minder tijd aan wereldoriënterende vakken en de leerling-resultaten zijn gemiddeld niet voldoende. Daarom heeft Prof. dr. Kerst Boersma (mede namens verscheidene…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Toetsing & feedback beïnvloeden onderwijsrendement
Op dinsdag 14 februari 2012 organiseerde de Faculteit Bètawetenschappen (UU) de facultaire onderwijsmiddag ‘Toetsen in het onderwijs’. Jan van Tartwijk verzorgde de openingslezing: ‘De impact van toetsen in het onderwijs en hoe daar gebruik van te maken’. Dit webartikel geeft een samenvatting van deze openingslezing + aanvullende bronnen over dit onderwerp. [collapsibles] Onderwijsrendement Onderwijsrendement van…
Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Wetenschap en Technologie (primair onderwijs)
Wetenschap en Technologie (primair onderwijs) is een curriculum-innovatie (vanaf ongeveer 2005) om meer ‘onderzoekend leren en ontwerpend leren’ (o&o-leren) toe te voegen aan Natuur en Techniek (N&T), maar ook bij aardrijkskunde, geschiedenis, en meer algemeen voor het kerndoel-gebied ‘oriëntatie op jezelf en de wereld’ (OJW).
Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Conferentie techniekdidactiek PATT-26 in Stockholm
De jaarlijkse PATT-conferentie over techniekdidactiek werd juni 2012 in Stockholm gehouden. PATT staat voor pupils’ attitudes towards technology. Op de PATT-conferenties komen onderzoekers uit de hele wereld bij elkaar om ontwikkelingen en onderzoeksresultaten op het gebied van techniekonderwijs met elkaar te delen. Vanuit Nederland en Vlaanderen waren bij de 2012 editie aanwezig: Jan Ardies, Rob…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Songs for teaching
Je hoort ze steeds vaker: liedjes in het bètaonderwijs. Bijvoorbeeld de Photosynthesis Song. Leuk om een les mee te introduceren. Een andere mogelijkheid is leerlingen zelf liedjes te laten schrijven, bijvoorbeeld als verwerkingsopdracht. Alleen leuk, of zit er didactisch meer achter? Dit artikel gaat in op didactiek, effectiviteit, ervaringen en voorbeelden van het gebruik van…
Natuur // Basisonderwijs // Lang Seksuele vorming voor de Pabo
Vanaf 1 december 2012 moeten basisscholen verplicht lessen geven over seksualiteit en seksuele diversiteit. Om aankomende leerkrachten beter voor te bereiden op de beroepspraktijk, heeft Rutgers WPF nu een lespakket voor de pabo samengesteld. Het lespakket is online beschikbaar via de website www.seksuelevorming.nl. [collapsibles] Het lespakket is in nauwe samenwerking met de Marnix Academie ontwikkeld….
Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Stichting C3 brengt chemie het onderwijs in
Stichting C3 promoot al bijna 20 jaar de chemie onder jongeren. Dat doen zij voornamelijk via het onderwijs. Kinderen in de basisschoolleeftijd maken kennis met chemie door zelf proefjes te doen en middelbare scholieren krijgen voorlichting over opleidingen en beroepen. C3 werkt bij de ontwikkeling van haar materialen en activiteiten samen met bedrijven en onderwijsinstellingen….
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang ECENT conferentie 15 mei 2013: Digitale didactiek
Een digibord ophangen is geen garantie op succes. Hoe kun je zinvol gebruik maken van digitale hulpmiddelen in de onderwijspraktijk? Op 15 mei 2013 wordt in de jaarlijkse ECENT conferentie ingegaan op deze vraag, met het thema: ‘Digitale didactiek: ICT gebruik in de bèta-lerarenopleiding’. Wouter van Joolingen (ELAN, UTwente) verzorgt de openingslezing ‘Actief ICT-gebruik in…
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Onderwijsparade 2013: Wat maakt een docent een goede docent?
Op woensdag 27 februari 2013 was de Onderwijsparade: het jaarlijkse onderwijssymposium van de Universiteit Utrecht. Dit jaar was het thema ‘X-factor – Wat maakt een docent een goede docent?’. Keith Trigwell (Institute for Teaching and Learning, University of Sydney) verzorgde de openingslezing: ‘High quality university teaching – some insights from research in higher education.’ In…
// Basisonderwijs // Lang Best practice: een techniek speel-werkplaats voor kleuters
In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. Dit webartikel beschrijft de ‘best practice’ van Immy Borg: een techniek speel-werkplaats voor kleuters. Dit is een opdracht voor tweedejaars Pabo-studenten, waarin zij een themahoek voor kleuters opzetten met 5 technische activiteiten. In tenminste 2 van deze activiteiten moeten…
// Basisonderwijs // Lang Best practice: Project ‘We bouwen een stad’ voor groep 6
In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. In dit webartikel de best practice van Fons Cornelissen: het project ‘We bouwen een stad’. Dit is een planologieproject waarbij kinderen uit groep 6, van verschillende scholen in een wijk, samen een stad bouwen. Dit project is ontwikkeld door…
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Een lessenserie rond snelheid als voorbeeld voor veranderingen in het curriculum
De snel veranderende wereld stelt andere eisen aan de kennis die leerlingen nodig hebben. Het draait om inzicht, informatie kunnen opzoeken, probleemoplossen. Een bezinning op het curriculum lijkt daarom noodzakelijk. Het nieuwe vak wetenschap & techniek kan daar een voorbeeldrol bij spelen, want in dat vak staat immers centraal dat leerlingen zelf op onderzoek gaan….
ANW // Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Intuïtie als basis voor moreel redeneren
Dit artikel gaat over de rol van intuïtie en emotie bij redeneren over (genetische) dilemma’s, en hoe deze informatie gebruikt kan worden om de oordeelsvorming van leerlingen te optimaliseren. De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Daardoor wordt het steeds belangrijker dat leerlingen keuzes kunnen maken in genetische dilemma’s. Bijvoorbeeld of ze…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Bruikbaar digitaal leermateriaal en de digi-generatie
Dit webartikel geeft toegang tot twee onderzoeken die zijn gepubliceerd. Het ene heeft als focus de leermiddelenkeuze van de docent, het andere de (leerling-)gebruikers. Deze webpagina sluit af met verwijzingen naar essays over digitale leermiddelen. Over de diversiteit in mening en houding bij het bepalen van (digitaal) leermiddelenbeleid Binnen het Programma Leermiddelenbeleid hebben veel scholen dit jaar…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang 12 mei 2011 ECENT-conferentie: Hersenwerk in onderwijs
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Hieronder kunt u nog de aankondigingen met de inhoud van de openingslezing en de werkgroepen nalezen. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff Pol, hoogleraar neurowetenschappen (UMCU) In deze lezing zal Hulshoff Pol laten…
Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang W&T Academie 2013
Op woensdag 10 april was de W&T Academie 2013, een conferentie voor basisschoolleerkrachten. Het ontdekken en stimuleren van talenten van kinderen d.m.v. wetenschap & techniek staat centraal tijdens deze conferentie. In dit webartikel vindt u een verslag van twee werkgroepen over onderzoekend leren: ‘Aan de slag met wrijving’ en ‘Opbrengstgericht werken’. [collapsibles] Wat is er…
// Basisonderwijs // Lang Pabonetwerk NMT
Introductie van het netwerk, doel van oprichting, leden, activiteiten Actualiteiten Maart 2014: Pabonetwerk NMT Nieuwsbrief 34: Paboconferentie Zaakvakonderwijs in (inter-)actie, 9 april 2014 Nieuws over de website van de zevende druk van Praktische Didactiek voor Natuuronderwijs Bijdragen van Kees Both, deze keer over natuurschoolpleinen 15 januari 2014: Nieuwsbrief van de entreetoets en toelatingstoets Mens en Wereld…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Kennisnet Onderzoeksconferentie 2013: Wat werkt met ICT in het onderwijs
Op woensdag 24 april was de jaarlijkse onderzoeksconferentie van Kennisnet over wat werkt met ICT. Het thema was ‘De wisselwerking tussen onderzoek en praktijk’. Het programma bestond uit een openingslezing over coöperatief leren met behulp van ICT, gevolgd door 15 pitches over onderzoek naar ICT en het nut daarvan voor het onderwijs. In dit webartikel…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang De rol van websites in professionaliseringsactiviteiten van bèta-lerarenopleiders
Internet speelt een steeds grotere rol in het dagelijks leven. Websites inzetten voor de professionele ontwikkeling van lerarenopleiders lijkt een logisch gevolg. Maar is internet wel een geschikt medium voor de professionalisering van lerarenopleiders? En maken lerarenopleiders gebruik van websites voor hun professionele ontwikkeling? Dit onderzochten Overbeek et al.. Lees hierover in het onderstaande TDβ-artikel. Download: Overbeek…
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Terugblik op de paboconferentie 2014 ‘Zaakvakonderwijs in (inter-)actie’
Op woensdag 9 april 2014 vond op de Marnix Academie Utrecht de jaarlijkse paboconferentie Zaakvakonderwijs plaats. Zo’n 80 pabodocenten en pabostudenten waren hierbij aanwezig. In de ochtend opende Jan Berenst (Lector Taalgebruik en Leren, NHL Hogeschool, Leeuwarden) de dag met een lezing over interactie, taalgebruik en kennisontwikkeling. Na de middagpauze sprak Harry Stokhof (Docent geschiedenis…
ANW // Biologie // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Kwantitatieve biologie in het onderwijs
Deze bijdrage is op basis van het promotieonderzoek Meten aan je Hart waarin is onderzocht hoe we kwantitatieve begrippen kunnen onderwijzen in het biologieonderwijs en welke rol informatietechnologie daarbij zou kunnen spelen. Mathematics seems to endow one with something like a new sense—Charles Darwin Zoals Darwin al voorzag, is de biologie van vandaag bij uitstek…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Hoe ontwerp je ‘duurzame’ lessen?
Wil jij ook gehoor geven aan de roep om aandacht voor duurzame ontwikkeling? Weet je niet goed hoe te beginnen? Dit artikel vertelt ervaringen. Zo voorkom je valkuilen en krijg je een richtlijn voor het ontwerpen van je lessen. Valkuilen in het ontwerpen van onderwijs voor duurzaamheid Ondanks de nobelheid van deze oproepen, zijn er…
Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang Planten ordenen
Een voorbeeld van een onderzoek voor kinderen van groep 3/4 bij het leerplan Natuur en Techniek in het basisonderwijs. Uit de Grabbelton. Inhoud en doelen In dit artkel kun je lesbladen downloaden om in groep 3 en 4 te gebruiken. Het draagt bij aan de volgende inhouden uit het leerplan Natuuronderwijs. Ook een toelichting kun…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Lang Wetenschapsknooppunt Utrecht
Hoe kunnen we kinderen van 6 tot 12 jaar helpen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen? Hoe kunnen we ze aanzetten tot experimenterend en onderzoekend leren? Met deze vraag gaan Wetenschapsknooppunten van start, als schakels tussen basisonderwijs en wetenschap. In 2009 ging de eerste van start in Nijmegen. In 2010 werd het Wetenschapsknooppunt Utrecht…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht
Werk je als docent in het bètaonderwijs? Of heb je op een andere manier in je werk veel te maken met het onderwijs in de bètavakken, bijvoorbeeld als uitgever, lerarenopleider of vakdidactisch onderzoeker? Dan ben je van harte welkom bij het informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht. Hier ontmoet je virtueel of ‘live’ collega’s uit de…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Genderverschillen in lerarenopleidingen
Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor een bèta/techniek-studie dan meisjes uit andere EU-landen, terwijl ze juist gemiddeld meer talent hiervoor hebben. Ook kiezen Nederlandse meisjes minder vaak voor bèta/techniek-studies dan Nederlandse jongens, terwijl jongens en meisjes er ongeveer evenveel talent voor hebben. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen? Deze vragen stonden centraal…
Natuur // Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Veranderende schaduwen
Kinderen kunnen zeer geïnteresseerd raken in de bewegingen van zon, aarde, maan en sterren. Als we die bewegingen met ze bestuderen stuiten we op vragen rond de beweging van Zon en Aarde. Vragen stellen over de natuur, meten en rekenen gaan dan hand in hand. Zo combineer je meetkunde, rekenonderwijs en natuuronderwijs. Je schaduw verandert…
Natuurkunde // Basisonderwijs // Lang Uitdagende wateronderzoeken voor kinderen als voorbeeld van onderzoekend leren
In het artikel ‘Children and water’ beschrijft Jos Elsgeest een aantal zeer praktische onderzoeken die kinderen met water kunnen doen. Uitdagend, spannend, inspirerend. Je hebt er verder niet zoveel voor nodig. Uiteraard water en verder huis, tuin en keuken spullen. En met al die materialen blijkt dat het experimenteren met water haast lijkt op toveren….
Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang Terugblik op de PABOconferentie ‘Kennisbases: kansen voor kennis?!’
Op woensdag 6 april 2011 vond op PABO Driestar te Gouda een landelijke PABOconferentie plaats. Het betrof hier een zaakvakken-conferentie; opgezet door aardrijkskunde- (KNAG), geschiedenis- (VGN), en natuur- en techniekdocenten (Netwerk natuur en techniek). Namens ECENT zat Gert Talens in de organisatie van de dag. Centraal stonden de diverse kennisbases die opgemaakt zijn voor de PABO’s. [collapsibles] [collapse…
Natuur // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Lang Science-onderwijs vanuit een perspectief op gender-, taal- en etnische verschillen
In opdracht van vtb-pro zijn 2 literatuurstudies uitgevoerd naar de noodzaak van professionalisering van leraren primair onderwijs in wetenschap en techniek vanuit een diversiteitsperspectief. De belangrijkste onderzoeksvraag voor deze studies was: Welke knelpunten en aanknopingspunten voor verbreding zijn op te maken uit de onderzoeksliteratuur aangaande de gender-, talige en etnische verschillen in wetenschap en techniekonderwijs op de basisschool? Genderverschillen Onderwijs…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Kernreflectie voor het aanleren van vakdidactische competenties
Lerarenopleiders die vakdidactiek onderwijzen doen er goed aan om zich niet alleen te richten op vakdidactische kennis en vaardigheden. De (beroeps)identiteit van de docent in opleiding en daarmee samenhangende overtuigingen ten aanzien van leren en het schoolvak, spelen een belangrijke rol bij de vakdidactische ontwikkeling van docenten. Een biologiedocent kan bijvoorbeeld worden gedreven door de motivatie om via…
// Basisonderwijs // Lang Filmpjes en lesmaterialen over het stimuleren van onderzoekend en ontwerpend leren bij kleuters
Leerkrachten van zes basisscholen hebben in samenwerking met het Wetenschapsknooppunt Delft een didactische aanpak voor kleuters ontwikkeld, die uit gaat van onderzoekend en ontwerpend leren (OOL). De leerkrachten gaven hun ervaringen weer in filmpjes en fotoboekjes. De projecten gingen over riolering, ridders & jonkvrouwen, muziekinstrumenten, warm & koud, ruimtevaart, boekdrukkunst & verpakkingen en over het…
// Basisonderwijs // Lang De invloed van PCK op hoe leerlingen denken over techniek
De kennisbasis van leerkrachten bestaat uit drie kennisdomeinen: vakinhoudelijke kennis, PCK en attitude/vertrouwen. PCK, ofwel Pedagogical Content Knowledge, heeft de grootste invloed op het beeld dat basisschoolleerlingen van techniek ontwikkelen. Maar juist aan PCK wordt te weinig aandacht besteed op pabo’s. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit het proefschrift van Ellen Rohaan. [collapsibles] [collapse title=’Fast…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Videotoepassingen voor vakdidactisch onderwijs
Video is een medium dat in lerarenopleidingen steeds vaker wordt ingezet voor vakdidactisch onderwijs, naast video’s over vakinhouden. Dit artikel geeft een overzicht van de wijzen waarop opleiders PO, VO en MBO video voor het onderwijzen van didactiek kunnen gebruiken: Van registreren en reflecteren tot het bieden van contexten en ‘best practices’. Bron is het…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Enriched skeleton concept mapping met scripts bevordert betekenisvol leren
Een zorgpunt in het onderwijs is dat studenten teveel reproducerend leren, en te weinig betekenisvol. Hoe kun je onderwijs zodanig vormgeven dat studenten betekenisvol gaan leren? Zowel concept mapping als samenwerkend leren kan studenten aanzetten tot betekenisvol leren. Ton Marée combineerde deze twee methoden daarom tot enriched skeleton concept mapping met ingebouwde scripts. Uit het…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Concept cartoons
In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 13 (1995)
Panama Cursusboek 13 – 1995 Thema: Rekenen in de bovenbouw van de basisschool Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Barth, F., Oonk, W. and Schinkel, C. (1995). Paradigma´s van het basisonderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 13 rekenen in de bovenbouw van de basisschool (pp. 81-90). Utrecht: SOL…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 28 (2010)
Panama Cursusboek 28 – 2010 Thema: Waardevol reken-wiskundeonderwijs – kenmerken van kwaliteit Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boswinkel, N. (2010). Het rekenen de baas (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 28 Waardevol reken-wiskundeonderwijs – Kenmerken van kwaliteit – (Vol. 28, pp. 101-113). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 27 (2009)
Panama Cursusboek 27 – 2009 Thema: Leren van evalueren – de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde – Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Moor, E. (2009). Zonder verleden geen toekomst (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 27 – Leren van evalueren – de lerende in beeld bij reken-wiskundeonderwijs…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 26 (2009)
Panama Cursusboek 26 – 2009 Thema: Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Huitema, S. (2009). Schets van een leerlijn (PDF). In Panama Cursusboek 26 Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde (Vol. 26, pp. 57-61). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Keijzer, R. and Heege, J. t. (2009). Doorgaande…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 22 (2004)
Panama Cursusboek 22 – 2004 Thema: Rekenen-wiskunde als rijke bron Eindredactie: Ronald Keijzer en Erica de Goeij Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Clijsen, A. and Toes, E. (2004). Een rijke rekenomgeving in het speciaal (basis)onderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 22 Rekenen-wiskunde als rijke bron (pp. 103-115). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 20 (2002)
Panama Cursusboek 20 – 2002 Thema: Interactie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Damhuis, R. and Litjens, P. (2002). Taal leren door interactie; geldt dat ook voor rekentaal? (PDF) Panama Cursusboek 20 Interactie in het reken-wiskundeonderwijs, 20, 89-121. . Gravemeijer, K. P. E. (2002). Context van…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 19 (2001)
Panama Cursusboek 19 – 2001 Thema: Uit de lengte of uit de breedte. De kwaliteit van het meetonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bleijerveld, C. (2001). Meten in een natuurlijke omgeving (PDF). In Panama Cursusboek 19 Uit de lengte of uit de breedte – de kwaliteit van het…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 18 (2000)
Panama Cursusboek 18 – 2000 Thema: Tien jaar PPON. Lessen voor de toekomst Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blom, N. and Smits, M. C. (2000). Woordenschat onderwijs, een gezamenlijke verantwoordelijkheid (PDF). In Panama Cursusboek 18 Tien jaar PPON – lessen voor de toekomst – (pp. 113-1120). Utrecht: SOL…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 17 (1999)
Panama Cursusboek 17 – 1999 Thema: Overzicht en samenhang. Leerlijnen in/en een uitdagende praktijk. Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. and Eigenhuis, N. (1999). Kenmerken van ‘Rekenrijk’ (PDF). In Panama Cursusboek 17 Overzicht en samenhang – leerlijnen in/en een uitdagende praktijk – (pp. 79-88). Utrecht: SOL coproduktie…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 16 (1998)
Panama Cursusboek 16 – 1998 Thema: Over rekenen gesproken. Taal in/en rekenen Eindredactie: Nina Boswinkel en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Biemond, H. (1998). Taal leren in de rekenles (PDF). In Panama Cursusboek 16 Over rekenen gesproken – taal in/en rekenen – (pp. 125-129). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 15 (1997)
Panama Cursusboek 15 – 1997 Thema: Naar een balans in de reken-wiskundeles. Interactie, oefenen, uitleggen en zelfstandig werken Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkrijsse, I. (1997). Naar een balans in de reken-wiskundeles (PDF). In Panama Cursusboek 15 naar een balans in de…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 14 (1996)
Panama Cursusboek 14 – 1996 Thema: Modellen, meten en meetkunde Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Klein, A. S., Bergmans, C., Leliveld, K. and Hoogenberg, E. (1996). Hoe leerlingen zich ontwikkelen op de lege getallenlijn: twee portretten (PDF). In Panama Cursusboek 14 modellen, meten en…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 12 (1994)
Panama Cursusboek 12 – 1994 Thema: Speciaal rekenen Eindredactie: Maarten Dolk, Hans van Luit en Elise te Woerd Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Tom, M. and Klein, A. S. (1994). Zwakke rekenaars en de lege getallenlijn (PDF). In Panama Cursusboek 12 speciaal rekenen (pp. 101-111). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC,…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 11 (1993)
Panama Cursusboek 11 – 1993 Thema: Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming Eindredactie: Maarten Dolk en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Abels, M. and Wijers, M. (1993). Procenten in de basisvorming (PDF). In Panama Cursusboek 11 Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming – (pp. 49-61). Utrecht:…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 10 (1992)
Panama Cursusboek 10 – 1992 Thema: Rekenen onder de tien Eindredactie: Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Buys, K. (1992). Het wiskundeonderwijs nogmaals bezien¹ (PDF). In Panama Cursusboek 10 rekenen onder en boven de tien (pp. 9-19). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, R. A. and Verkruijsse, I….
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 9 (1991)
Panama Cursusboek 9 – 1991 Thema: Deskundigheid Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bauersfeld, H. (1991). What works? (PDF). In Panama Cursusboek 9 deskundigheid (pp. 9-15). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Beishuizen, M. and Mulken, F. v. (1991). Onderzoekgegevens over oplossingsmanieren bij het rekenen tot…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 8 (1990)
Panama Cursusboek 8 – 1990 Thema: Rekenen en zorgverbreding Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkruijsse, I. (1990). Rekenen en zorgverbreding (PDF). In M. Dolk and E. Feijs (Eds.), Panama Cursusboek 8 rekenen en zorgverbreding (pp. 90-98). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 7 (1989)
Panama Cursusboek 7 – 1989 Thema: Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Brandt, F. (1989). Rekenvaardigheid Pabo-docenten (PDF). In Panama Cursusboek 7 Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau … (pp. 69-79). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Broekman, H. (1989). De zakrekenmachine in de…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 6 (1988)
Panama Cursusboek 6 – 1988 Thema: Eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool Eindredactie: Ed de Moor en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blakenburg, K. (1988). Zo reken ik ook! (PDF). In Panama Cursusboek 6 eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool (pp. 88-90). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Bokhove, J. (1988)….
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 5 (1987)
Panama Cursusboek 5 – 1987 Thema: Innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1987). Periodieke peiling van het rekenen (PDF) Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs, 5, 79-82. . De Moor, E. (1987). Hoofdrekenen helpt (PDF). In Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs (pp. 55-59). Utrecht: SOL…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 4 (1986)
Panama Cursusboek 4 – 1986 Thema: Nascholing een nood-zaak Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1986). Eindtoetsen (PDF). In E. Feijs and E. d. Moor (Eds.), Panama Cursusboek 4 nascholing een nood-zaak (pp. 123-127). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Buys, K. (1986). Differentiatie met een…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 3 (1985)
Panama Cursusboek 3 – 1985 Thema: Reken/wiskundeonderwijs anno 1984 Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Corte, E. and Verschaffel, L. (1985). Werken met eenvoudige rekenvraagstukjes in de eerste klas (PDF). In Panama Cursusboek 3 reken/wiskundeonderwijs anno 1984 (pp. 34-41). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, C….
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort International Centre for STEM Education (ICSE)
Dit centrum voor de (didactiek in de) bètavakken is gehuisvest in Freiburg (Duitsland) en is in feite een netwerk van Europese partners. De centrale doelstelling is het bijeenbrengen van onderzoekers en beleidsmakers op het gebied van van de bètavakken (po, vo, mbo). Concreet wordt samengewerkt door middel van: project-aanvragen nieuwsbrief conferenties (o.a. Educating the Educators)…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 2 (1984)
Panama Cursusboek 2 Thema: Methoden en reken / wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Moor, E. (1984). Meetkunde in B.O.-methoden (PDF). In Panama Cursusboek 2 methoden reken/wiskundeonderwijs (Vol. 2, pp. 73-77). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Doesburg, K. (1984). Modelgebruik in rekenmethoden* (PDF). In Panama Cursusboek 2…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort Panama Conferentie
Conferentie voor pabo-docenten, adviseurs, onderzoekers en andere geïnteresseerden in het reken-wiskunde onderwijs van het primair onderwijs, georganiseerd door Panama. Website Panama Conferentie Jaargangen 42 2024 Thema onbekend 41 2023 Rekenen-wiskunde in verbinding 40 2022 40 x Panama: verleden, heden en toekomst 39 2021 Rekenen-wiskunde 3D 38 2020 Rekenen-wiskunde van … tot … 37 2019 Rekenen-wiskunde…
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang Panama Conferentiebundel 1 (1983)
Conferentiebundel bij de Panama Conferentie van 1983 Panama Conferentiebundel 1 De Moor, E. (Ed.). (1983). Reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4-8 jaar) (Vol. 1). Utrecht: Freudenthal Instituut. Borghouts-van Erp, J. (1983). Spelen rond het evenwicht: een alternatieve basis voor het aanvankelijk rekenen (PDF). In Panama Cursusboek 1 reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4 – 8…
Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Internationale PATT-conferentie
Op 23-26 augustus 2016 werd door de HU en de TU-Delft de 32ste internationale PATT- conferentie over techniekonderwijs georganiseerd. Het thema van de conferentie was technology education for 21st century skills. Gerald van Dijk (HU), Arien Bekker (oud-collega HU) en Marc de Vies (TU-Delft) namen de organisatie voor hun rekening. Onderdeel van de conferentie vormde een…
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpend leren: het effect van itereren
Ingenieurs verbeteren hun ontwerp door te itereren: teruggaan naar eerdere ontwerpstappen en opnieuw uitvoeren ervan. Dit is een belangrijk element in ontwerpprocessen. Spontaan speelgedrag van kinderen wijst erop dat itereren een natuurlijke manier van leren is. Daarom heeft Annemarie Looijenga (leerkracht en onderzoeker aan de TU Delft) onderzocht wat er gebeurt als leerlingen drie keer…
