Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Bovenbouw h/v

18 april 2017
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Vakinhoud natuurkunde eerstegraders op één lijn bij Technische Universiteiten

In navolging van de opleiding tot eerstegraads wiskunde docent, is op initiatief van TUE opleider Lesley de Putter bij de Technische Universiteiten ook voor natuurkunde afgesproken
welke vakinhoudelijke bagage de docent op zak moet hebben. Op de motor door het land langs universitaire lerarenopleidingen loont dus niet meer.
De natuurkunde verder eigen maken kan vooraf of parallel aan de lerarenopleiding plaatsvinden.

17 april 2017
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Omgaan met leefwerelddenken

In de vakdidactiek is het belangrijk dat aanstaande/beginnende docenten zich er van bewust worden dat ze diverse woorden gebruiken die voor leerlingen een andere betekenis hebben dan voor hen zelf (bijvoorbeeld ‘kracht’ of ‘energie’ of ‘straling’, etc.) We willen dat ze gaan onderzoeken welke betekenissen hun eigen leerlingen hanteren en dat ze manieren gaan ontwikkelen om hier mee om te gaan.

Biologie // Natuur // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Leren luisteren naar leerlingdenkbeelden over bèta-begrippen

Er is veel bekend over begripsproblemen die leerlingen in het voortgezet onderwijs hebben met begrippen uit de natuurwetenschappen, zoals kracht, energie, molecuul, gen, …. Toch valt het niet mee als docent begripsproblemen in de klas te herkennen. Dat vereist dat de docent nauwkeurig luistert naar leerlingen en even zijn eigen redenering aan de kant zet. Hoe kun je leraren-in-opleiding zo ver brengen?

Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Voorbereiden op begripsproblemen in de les

Er is veel bekend over begripsproblemen die leerlingen in het voortgezet onderwijs hebben met begrippen uit de natuurwetenschappen, zoals kracht, energie, molecuul, gen, …. Toch valt het niet mee als docent begripsproblemen in de klas te herkennen. Dat vereist dat de docent nauwkeurig luistert naar leerlingen en even zijn eigen redenering aan de kant zet. Hoe kun je leraren-in-opleiding zo ver brengen?

16 april 2017
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Vakdidactische voorkennis van leraren-in-opleiding onderzoeken

Net zoals een docent in zijn onderwijs over een vakbegrip rekening moet houden met de voorkennis van leerlingen, zo moet een vakdidactisch opleider rekening houden met de voorkennis van de leraren-in-opleiding. Daartoe moet de opleider zich van de vakdidactische voorkennis op de hoogte stellen, met name kennis over denkbeelden en begripsproblemen van leerlingen.
Dat kan hij/zij doen door de lio zonder het lesboek een les over een conceptueel moeilijk begrip te laten voorbereiden: de lesvoorbereidings-methode’ (lesson planning method).

27 maart 2017
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Boekpresentatie ‘Handboek Natuurkundedidactiek’ – 11 mei 2017

Onder redactie van Koos Kortland, Ad Mooldijk en Hans Poorthuis is het handboek natuurkundedidactiek ontwikkeld. Op donderdag 11 mei wordt het boek van 15.30 tot 17.00 uur gepresenteerd op de Universiteit Utrecht. Tijdens deze boekpresentatie geven docenten, lerarenopleiders, leraren in opleiding en promovendi vanuit hun eigen optiek aan wat het boek voor hen kan betekenen….

07 maart 2017
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Utrecht Physics Challenge – 6 mei 2017

Op 6 mei organiseert het departement Natuurkunde van de Universiteit Utrecht, in samenwerking met studievereniging A-Eskwadraat, de Utrecht Physics Challenge. Dit is een nieuw evenement en bestaat uit twee onderdelen: de Student Challenge en het Physics Festival. Het Physics Festival gedeelte zal op het Domplein in Utrecht plaatsvinden en is opgezet voor een algemeen publiek. Het is een…

Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Landelijke DNA-lab dag – 7 april 2017

Op vrijdag 7 april 2017 organiseren de Reizende DNA-labs voor een vijfde maal een landelijke DNA-Lab dag in het congrescentrum Reehorst te Ede. Naast het kennis maken met de Reizende DNA-labs, kunt u kiezen uit een ruim programma van praktische, didactische en inhoudelijke workshops. De kosten bedragen 75 euro. Docenten in opleiding kunnen deelnemen tegen…

25 februari 2017
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Intercultureel leren bij rekenen/wiskunde en science -> vragenlijst voor lerarenopleiders

IncluSMe is een recent gestart Europees project waaraan lerarenopleidingen uit 11 landen deelnemen. De afkorting staat voor: Intercultural learning in mathematics and science initial teacher education. Eén van de uitgangspunten van dit project is de noodzaak om interculturele aspecten op te nemen in de curricula en lesmaterialen van de lerarenopleidingen en op die manier wiskunde…

22 februari 2017
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Essaywedstrijd rondom gene-editing

De European Society of Human Genetics (ESHG) organiseert een Europese essaywedstrijd voor leerlingen tussen de 15 en 19 jaar, met dit jaar als thema gene-editing. Leerlingen worden uitgenodigd een essay te schrijven over de nieuwe technologie CRISPR/CAS9, waarin ze uitleggen hoe de techniek werkt en hun mening geven over de kansen en gevaren van deze…

16 februari 2017
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs

Boek: Het Avontuur dat Algebra heet

Inhoud In de Oudheid hielden wiskundigen zich al bezig met het oplossen van vergelijkingen, zonder dat ze beschikten over de effectieve algebra-taal die wij nu kennen. Er werd dan vaak gebruikgemaakt van meetkundige voorstellingen om tot oplossingen te komen. Pas rond 1600 ging men lettersymbolen gebruiken om ‘onbekenden’ of ‘variabelen’ aan te duiden. In dit…

Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs

Boek: Gamedidactiek

Auteur: Martijn Koops Docenten raken in toenemende mate geïnteresseerd in het inzetten van games in hun lessen. Het boek Gamedidactiek legt uit hoe je dat verantwoord doet. Wat kan een spel toevoegen aan de les? Games kunnen een toegevoegde waarde hebben in de les als je ze welbewust inzet. Met name voor lessen die traditioneel lastig te…

22 januari 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Wiskunde voor Morgen

In 2015 heeft een groep van betrokkenen bij het reken-wiskunde-onderwijs in Nederland zich georganiseerd in een ‘collectief’ onder de naam ‘Wiskunde voor Morgen’, met als doel om samen na te denken over Reken- en wiskundeonderwijs voor de 21e eeuw, met eventuele producten als gevolg. Rekenenwiskunde21.nl Webinars Initiatief 2022: Gezamenlijke webinars vakdidactiek wiskunde/rekenen seizoen 2022-2023 Lees…

16 januari 2017
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang

Concept-context in lesmateriaal

Auteur: Herman Schalk De examenprogramma’s voor de natuurwetenschappelijke vakken in havo en vwo, in 2013 landelijk ingevoerd, geven in de eindtermen aan dat de kandidaten hun kennis in contexten moeten kunnen gebruiken. Dat moet dan ook geleerd worden, dus het onderwijs moet daarop toegesneden zijn. Er zijn verschillende manieren waarop contexten deel kunnen uitmaken van…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Opdrachten over concept-context

Auteurs: Herman Schalk en Lucia Bruning De vernieuwde examenprogramma’s voor de natuurwetenschappelijke vakken in havo en vwo, in 2013 landelijk ingevoerd, geven in de eindtermen aan dat de kandidaten hun kennis in contexten moeten kunnen gebruiken. De wisselwerking tussen concepten en contexten is daarmee een wezenlijk aspect van het hedendaagse onderwijs in de natuurwetenschappen. Daarom…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Concept-contextvenster

De examenprogramma’s van biologie, natuurkunde en scheikunde voor havo en vwo die vanaf 2013 ingevoerd zijn, zijn gebaseerd op de concept-contextbenadering. Kort gezegd betekent het dat leerlingen leren om concepten wendbaar toe te passen in verschillende contexten. Maar wat is nou die concept-contextbenadering? En wat wordt er bedoeld met concepten, met contexten? Wij geven een handvat om in gesprek te gaan over concept-context. Daarnaast laten we vier uitwerkingen zien van de wisselwerking tussen concepten en contexten: het concept-contextvenster. Deze uitwerkingen geven houvast in het vertalen van een concept-contextvisie naar de (les)praktijk

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Het implementeren van contexten in onderwijsmateriaal

Een stappenplan voor ontwerp en analyse voor de natuurwetenschappelijke vakken Auteurs: Gerret Sanders en Maarten Pieters Leerlingen moeten hun kennis in contexten kunnen gebruiken. De vernieuwde examenprogramma’s voor de natuurwetenschappelijke vakken in havo en vwo, in 2013 landelijk ingevoerd, geven dat in de eindtermen duidelijk aan. Dat moet dan ook geleerd worden, dus het onderwijs moet…

08 december 2016
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: ‘Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding’

Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. Het thema van de conferentie dit jaar is “Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding”. Kiezen voor samenhang is niet hetzelfde als kiezen tegen vakdisciplines. De conferentie start met een openingslezing en een ontwerp-sessie rondom de Leidse Tyrannosaurus…

Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Conferentie ‘Gamedidactiek: Gaming in jóuw les!’

Wat voegt een spel toe aan jouw lessen? En hoe kun je spellen of games effectief inzetten in je les? Kom er meer over te weten op de conferentie ‘Gamedidactiek: Gaming in jóuw les!’ van Hogeschool Utrecht en Saganet op 24 januari 2017. Ionica Smeets houdt een keynote over speltheorie, het boek ‘Gamedidactiek’ wordt gepresenteerd…

01 december 2016
Natuur // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

SONaTe-project

Het project Samenhangend Onderwijs in Natuur en Techniek werd in de jaren 2000-2003 gefinancierd door de Stichting Axis (een voorloper van het Platform BètaTechniek) om binnen- en buitenlandse ervaringen met samenhangend onderwijs in kaart te brengen en daar lering uit te trekken. Het project heeft vijf publicaties opgeleverd: Geraedts, C.L., Boersma, K.T., Huijs. H.A.M. &…

03 november 2016
Rekenen/Wiskunde (vo) // Taal // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Conferentie vo-mbo: Rondom Rekenen

Op 14 december 2016 organiseren de Steunpunten taal en rekenen mbo en vo een gezamenlijke rekenconferentie in congrescentrum ReeHorst in Ede. Achtergrond Op 8 juli is de agenda rekenonderwijs vo/mbo naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze rekenagenda, met als doel de motivatie voor rekenen in alle geledingen hoog te houden, is het overkoepelende thema van…

06 oktober 2016
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Alert 278 – WiskundeCongres – 16 november 2016

Hét vakcongres voor wiskundedocenten Noordhoff Uitgevers organiseert op woensdag 16 november 2016 in het NBC Congrescentrum in Nieuwegein het inmiddels jaarlijks terugkerende WiskundeCongres. Dit jaar met als thema: “De nieuwe generatie”. Op dit congres lanceren onze beide wiskundemethodes Getal & Ruimte en Moderne Wiskunde hun nieuwe generatie leermiddelen: de 12e editie voor de havo/vwo onderbouw…

Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Alert 277 – Postdoconderzoek op uw eigen school?

De call voor nieuwe postdoc-onderzoeken startend per september 2017 is nu open! Bent u gepromoveerd en werkzaam als bèta en/ of techniekdocent (biologie, informatica, natuurkunde, scheikunde, techniek en/of wiskunde) op een MBO- of VO-school? En wilt u bijdragen aan de schoolontwikkeling door het uitvoeren van een toegepast, vakdidactisch wetenschappelijk onderzoek?  Dan is tijdelijke aanstelling van…

08 september 2016
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Alert 267 – Landelijke werkconferentie Platform Taalgericht Vakonderwijs ‘Werken aan vaktaal’

Op 30 november 2016 organiseert het Platform Taalgericht Vakonderwijs een Landelijke werkconferentie voor vak- én taaldocenten, taalcoördinatoren, lerarenopleiders, begeleiders en nascholers in po, vo en mbo. Het thema is Werken aan Vaktaal. Welke kennis over taal is nodig in contextrijke lessen waarin vakdoelen voorop staan, veel interactie plaatsvindt en leerlingen taalsteun wordt geboden? En hoe kan deze…

16 augustus 2016
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

ECENT/ELWIeR conferentie op vrijdag 19 mei 2017

Save the date: vrijdag 19 mei 2017 Tijd: 10.00 – 17.00 uur Locatie: Hogeschool Domstad, Utrecht Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. De perfecte gelegenheid om in contact te komen met collega’s en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen het werkveld. Reserveer alvast…

09 augustus 2016
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Imaginary tentoonstelling in Nederland – 2016

Na het grote succes in Vlaanderen zal “IMAGINARY” nu ook te zien zijn in Nederland, in het academisch cq. schooljaar 2016-2017. IMAGINARY is een tentoonstelling over wiskundige objecten, gecreeerd door het wiskundige onderzoeksinstituut Oberwolfach in Zuid-Duitsland. Het is ontstaan in 2008 tijdens het duitse “Jaar van de wiskunde”, en is snel uitgegroeid tot een van…

21 maart 2016
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

SSIBL (Socio-Scientific Inquiry Based Learning)

Bij onderzoekend leren denkt u misschien als eerst aan onderzoek doen door leerlingen zelf. Maar hebt u er wel eens aan gedacht dat u de didactiek van onderzoekend leren ook kunt inzetten bij het werken aan burgerschapsvorming? Dit artikel beschrijft het PARRISE-project, waarin onderzoekend leren wordt ingezet bij maatschappelijke vraagstukken.

15 maart 2016
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Alert 233 – Lesson study lerarenopleiding wiskunde eerstegraads

Vakdidactici wiskunde van diverse eerstegraadsopleidingen werken vaak solo aan het voorbereiden, geven en evalueren van vakdidactiek colleges. In het landelijk overleg (vadiwulo) is uitgesproken dat men graag op een concrete manier wil samenwerken als wiskundedidactici en ook meer zicht wil krijgen op de impact van een college. Daartoe is de afgelopen periode een start gemaakt…

04 mei 2015
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Handboek wiskundedidactiek

Handboek voor de lerarenopleiding Een uitgave van Epsilon Auteurs: Paul Drijvers, Anne van Streun, Bert Zwaneveld Boek bestellen via Epsilon Het Nederlandse wiskundeonderwijs ziet er heel anders uit dan in 1974, toen het invloedrijke boek Didactiek van de wiskunde van Joop van Dormolen verscheen: toepassingen en ICT-gebruik hebben bijvoorbeeld een grotere rol gekregen. Daarnaast is…

24 oktober 2014
Biologie // Natuur // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Test bij: Dieren en dierproeven in het onderwijs

Mag je op school een dierproef doen? Of in de lerarenopleiding? Mag je dieren huisvesten op school? Kortom: wat kan en mag er met dieren in het onderwijs? Het ECENT artikel Dieren en dierproeven in het onderwijs gaat in op regelgeving en mogelijkheden met dieren op basisscholen, middelbare scholen en in de lerarenopleiding. Test hier…

06 oktober 2014
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Dynamiek en complexiteit van ecosystemen 2

De simbestanden kunnen alleen geopend worden als u het modelleerprogramma Powersim op uw computer heeft geinstalleerd. Voor het SWF-bestand is een Shock wave player nodig. Powersimmodellen MOS 0: Een Powersimmodel van de ontwikkeling van het drooggewicht van een mossel, met een constante hoeveelheid voedsel (plankton) en een constante filtersnelheid MOS 1: Een uitbreiding, een model…

03 oktober 2014
NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Overzicht NLT in de 1e graadsopleidingen

Er is door de werkgroep Opleiding en Professionalisering NLT in 2011 een inventarisatie gedaan naar de mate en vormen waarin NLT-onderwijs onder de aandacht wordt gebracht bij studenten uit de eerstegraads lerarenopleidingen. Dit om als opleidingen ideeën op te doen en van elkaar te leren. Hiervoor is een verzoek naar de opleidingen gegaan om aan…

25 september 2014
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort

Onderzoekend leren met simulaties in een klassikale contex

Met computersimulaties kun je onderzoekend leren goed ondersteunen. Nico Rutten onderzocht in zijn promotieonderzoek of je simulaties in een klassikale context effectief kan inzetten. Dit blijkt het geval. Hierbij is het van belang om aan te sluiten bij de onderzoekscyclus en de leerlingen centraal te stellen. Klassikaal kan een simulatie er gemakkelijk even tussendoor: een…

19 september 2014
ANW // Biologie // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Ontwerpen van een practicum

In dit artikel staat het ontwerpen van een (biologisch) practicum aan de hand van het 7 stappenmodel van Morrison centraal. U vindt hier vakdidactische informatie voor leraren in opleiding, een ontwerp-opdracht voor leraren in opleiding en achtergrondmateriaal voor lerarenopleiders. [collapsibles] Vakdidactische informatie voor leraren in opleiding In onderwijsland wordt de kreet ‘leren is ervaren’ regelmatig…

// Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Leren onderzoeken: de basis

Onderzoek doen berust op een aantal basisvaardigheden die met geschikte praktische opdrachten kunnen worden opgebouwd. Dit artikel beschrijft een zestal typen opdrachten en geeft links naar voorbeeldopdrachten voor biologie, natuurkunde en scheikunde. [collapsibles] Schema van praktische opdrachten voor basisvaardigheden Voor het oefenen van basisvaardigheden voor onderzoek, doen leerlingen een aantal praktische opdrachten die specifiek geschikt…

Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Leren onderzoeken: Onderzoeksvraag en hypothese

Onderzoek doen berust op een aantal basisvaardigheden die met geschikte praktische opdrachten kunnen worden opgebouwd. Dit artikel beschrijft de vaardigheid: onderzoekvraag/ hypothese aan de hand van een korte natuurkundeopdracht. [collapsibles] Natuurkundeopdracht Spinnenwebdraden Beschrijving Een spinnenweb moet aan veel eisen voldoen, om een insect te kunnen vangen, zonder daarbij kapot te gaan. Daarom is een web…

Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Leren onderzoeken: Variabelen onderzoeken

Onderzoek doen berust op een aantal basisvaardigheden die met geschikte praktische opdrachten kunnen worden opgebouwd. Dit artikel beschrijft de vaardigheid: variabelen onderzoeken aan de hand van een korte scheikundeopdracht. [collapsibles] Scheikunde opdracht Zoutgeleiding Beschrijving Zoals je weet geleiden zoutoplossingen elektrische stroom als je daar spanning op zet. De stroomsterkte door zo’n oplossing kun je meten…

18 september 2014
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Vaardigheid: Een werkplan maken

Onderzoek doen berust op een aantal basisvaardigheden die met geschikte praktische opdrachten kunnen worden opgebouwd. Dit artikel beschrijft de vaardigheid: “Werkplan maken” aan de hand van een korte biologieopdracht. Biologieopdracht Groente koken, ja of nee? Beschrijving Groente koken of rauw eten, wat is nu het beste? Op deze vraag valt geen eenvoudig antwoord te geven….

07 september 2012
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Natuurwetenschappelijk onderwijs voor duurzame ontwikkeling

Vanwege de grote problemen waar de mensheid voor staat, zoals het opwarmen van de aarde en het uitputten van natuurlijke hulpbronnen, is er momenteel veel aandacht voor duurzame ontwikkeling. Ook is er een toenemend besef dat de kwaliteit van het onderwijs kritisch is voor duurzame ontwikkeling in alle sectoren van de samenleving. In hoog aangeschreven…

06 september 2012
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Demonstratieproeven bij stoffen en materialen

In de bachelor-lerarenopleiding scheikunde van instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht zijn er twaalf vakcursussen. Iedere vakcursus heeft een beroepsgerichte opdracht, waarin studenten bij het vakdomein van de cursus een leermiddel maken dat gebruikt kan worden in de schoolpraktijk. Dit artikel betreft de vakcursus Stoffen en Materialen. De beroepsgerichte opdracht bestaat uit het uitvoeren van…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Een toets met correctievoorschrift maken bij kracht en beweging

In de bachelor-lerarenopleiding van instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht zijn er twaalf vakcursussen. Iedere vakcursus heeft een beroepsgerichte opdracht, waarin studenten bij het vakdomein van de cursus een leermiddel maken dat gebruikt kan worden in de schoolpraktijk. Dit betreft de vakcursus kracht en beweging. De beroepsgerichte opdracht bestaat uit het maken van een toets…

Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Simulaties bij Licht en Geluid

In de bachelor-lerarenopleiding van instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht zijn er twaalf vakcursussen. Iedere vakcursus heeft een beroepsgerichte opdracht, waarin studenten bij het vakdomein van de cursus een leermiddel maken dat gebruikt kan worden in de schoolpraktijk. Dit betreft de vakcursus Licht en Geluid. De beroepsgerichte opdracht bestaat uit het maken van een opdrachtenblad…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

ECENT conferentie 21 mei 2014: Het bèta-mozaïek

Op woensdag 21 mei 2014 wordt de jaarlijkse ECENT conferentie gehouden. Het thema van dit jaar is: Het bèta-mozaïek: Samenhang in de vakken. Dirk Jan Boerwinkel (FIsme, UU) zal de openingslezing verzorgen, over de nieuwe kennisbasis voor de onderbouw. Daarna worden er diverse werkgroepen aangeboden, over het thema en andere actuele onderwerpen. Hieronder volgen omschrijvingen…

04 september 2012
Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

School en werk verbinden: voorbeelden van boundary crossing in het laboratoriumonderwijs

We leren niet voor school, maar voor het leven en werk. Helaas zien veel leerlingen niet altijd de relevantie van wat ze op school leren of kunnen ze op het werk niet goed toepassen wat ze op school hebben geleerd. In het middelbaar laboratoriumonderwijs hebben wij twee manieren ontwikkeld waarmee school en werk meer kunnen…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Mindshifting: (Hoe) kunnen we mindsets veranderen?

Op 19 december 2013 hield Prof. Dr. P. Robert-Jan Simons zijn afscheidsrede als hoogleraar ‘Didactiek in digitale context’ aan de Universiteit Utrecht. In dit webartikel leest u een korte samenvatting van deze afscheidsrede, en kunt u de gehele afscheidsrede lezen. [collapsibles] Er zijn twee mindsets over de mind te onderscheiden: Groei mindset: intelligentie/kwaliteiten zijn wel…

ANW // Biologie // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Genetica in beweging, de moeite waard om te leren

De kern van het boek Genetica in beweging, de moeite waard om te leren (NVON reeks nr. 9) is suggesties voor activiteiten die leerlingen in vmbo, havo, en vwo motiveren en die tegemoet komen aan preconcepties en leermoeilijkheden in de mendelse, moleculaire en populatiegenetica. Het boek geeft daarnaast in vogelvlucht informatie over geschiedenis van de…

31 augustus 2012
Biologie // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Van een gesloten naar een open practicum

In de verschillende biologiemethodes van het voortgezet onderwijs vind je allerlei practica. Van een proef met tuinkerszaadjes tot het meten van de hartslag voor en na kniebuigingen. Leerlingen gaan aan de slag met verschillende materialen en komen uiteindelijk tot een resultaat. Afhankelijk van het gestelde doel en bijbehorend type practicum, kan een leerling meer of…

07 september 2010
Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Lang

Probleemoplossen, hoe doen ze dat?

Bij het oplossen van een natuurkundeopgave blijven leerlingen vaak hangen in een bepaalde aanpak. Deze houden ze minutenlang vol zonder dat dit iets oplevert. [collapsibles] Hoe lossen ze dat op? Het oplosgedrag waarbij de leerling, een beginner, in een bepaalde aanpak blijft hangen, is geobserveerd door Tuminaro & Redish (2007). Zij karakteriseren dit oplosgedrag met…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Ervaringen in de praktijk met concept-contextonderwijs

In de publicatie ‘Een enkeltje CoCo’ laten biologiedocenten andere biologiedocenten profiteren van de ervaringen die ze met concept-contextonderwijs opgedaan hebben. [collapsibles] Vanuit de ervaringen wordt ingezoomd op punten die centraal staan bij de vernieuwing van het biologie-onderwijs richting concept-contextonderwijs (CoCo). Aansluitend op die centrale punten is een methode ontwikkeld waarmee docenten -al dan niet uitgaande…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

De aard van natuurwetenschappen en techniek in het onderwijs

In het lager en voortgezet onderwijs wordt een bepaald beeld geschetst van de natuurwetenschappen. Het vele onderzoek dat in dit verband aan het natuurwetenschappelijk onderwijs is gedaan, staat bekend onder de noemer Nature of Science (NoS). Onderzoek op dit gebied heeft bijvoorbeeld laten zien dat het beeld van wetenschap dat leerlingen meekrijgen, zelden in overeenstemming…

05 september 2010
ANW // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Nieuwe Scheikunde 2007-2013

Voor scheikunde in havo en vwo is een geheel vernieuwd examenprogramma in ontwikkeling. Scholen, didactici, vakexperts en SLO werken hieraan vanaf 2002 samen in een interactief ontwikkel- en implementatietraject. In 2007 is het examenexperiment van start gegaan. Het vernieuwde examenprogramma zal in 2013 landelijk worden ingevoerd. Hieronder vindt u onder andere: modules, voorbeeldopgaven en publicaties….

Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Lezing: Bètaonderwijs in verandering

Kerst Boersma is hoogleraar didactiek van de biologie, en altijd intensief betrokken geweest bij vernieuwingen in het natuurwetenschappelijk onderwijs. Van 2005 t/m 2010 was hij voorzitter van de CVBO, de vernieuwingscommissie die een nieuw examenprogramma voor het vak biologie ontwikkelde, en voorzitter van het overleg van de commissies en stuurgroepen voor de vijf bètavakken. Kerst Boersma…

14 november 2002
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

SAmenhangend Leren Voortgezet Onderwijs

Het SaLVO-project streefde de volgende doelen na: * Ontwikkelen van voorbeeldlesmateriaal rondom een doorlopende leerlijn voor ‘verbanden tussen grootheden’ * Verzorgen van nascholing rondom het aanbrengen van samenhang tussen vakken in het algemeen en ‘verbanden tussen grootheden’ in het bijzonder. De website is opgeheven: http://www.fisme.science.uu.nl/nl/salvo Het lesmateriaal is nog wel beschikbaar: https://www.fi.uu.nl/publicaties/subsets/salvo/

Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Bèta Profielen in het Studiehuis

De volledige naam van het project is het Project Bèta-Profielen in het Studiehuis, afgekort: het BPS-project. Dit was een gezamenlijk project van de vakgroepen natuurkunde-, scheikunde- en biologiedidactiek, het Freudenthal Instituut voor wiskundeonderwijs en het IVLOS, die samenwerken in het Freudenthal instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen (FIsme) van de Universiteit Utrecht. Het Centrum…

ELWIeR en Ecent als één STEM