Misconcepten
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Misconcepten binnen de scheikunde; het identificeren en remediëren
Een belangrijke taak van een docent is de denkstappen van een leerling te doorgronden. Welke stappen maakt de leerling, waarom in die volgorde, welke aannames heeft de leerling gemaakt en van welke misconcepten is sprake. In de volgende artikelen wordt een docent (in opleiding) geholpen om zulke misconcepten te verhelpen, met behulp van een onderwijsleergesprek….
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Lang Leerlingendenkbeelden over evolutie
Evolutie is met genetica het thema waarvan onderzoek laat zien dat leerlingen denkbeelden hanteren die niet in overeenstemming zijn met de wetenschap. Het lastige is dat de voorkennis niet altijd juist is en dat je je als leraar afvraagt wat je met die foute antwoorden moet doen. We illustreren eerst een aantal veel voorkomende foute…
ANW // NLT // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Misconcepties, elektriciteit, energie en basisvorming
De kerndoelen van elektriciteit wijken af van traditionele doelen voor elektriciteitsonderwijs. Tot dusver werden begrippen/onderwerpen als lading, stroomsterkte, spanning, en weerstand benadrukt en werden zowel serie- als papalelschakelingen behandeld. Het kernbegrip in de basisvorming is electrische energie en de belangrijkste begrippen zijn energie, vermogen, stroomsterkte en spanning. Elektrische schakelingen worden gezien als energietransporteurs en energie-omzetters….
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Voorzichtig met elementen
Als scheikundedocent ervaar je dat veel leerlingen moeite hebben met het hanteren van het begrip element, zeker in combinatie met de begrippen mengsel en verbinding. In het onderstaande artikel uit 1981 geven we een manier van behandelen in de klas die de problemen voor de leerlingen zal doen verminderen en toch aansluit bij het bestaande…
Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Begripsproblemen rond warmte en temperatuur
In het dagelijks leven liggen de betekenissen van warmte en temperatuur dicht bij elkaar. Dat levert voor leerlingen vaak begripsproblemen op. Die problemen kunnen worden opgelost door een zorgvuldige begripsopbouw van deze begrippen in de lessen natuur- en scheikunde. De begripsopbouw in de leerboeken laat echter nog wel eens te wensen over. Onderstaande artikelen bespreken…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Onderwijs over ioniserende straling
Onderwijs moet leerlingen niet alleen voorbereiden op een vervolgstudie, maar ook op het deelnemen aan de samenleving van de 21ste eeuw. Daarom moeten leerlingen niet alleen inhoudelijke kennis hebben van ioniserende straling, maar ook van de risico’s. Maar aan welke voorwaarden moet een VO natuurkundeles over straling voldoen, als je wil dat leerlingen risico’s van…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Concept cartoons
In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Effectieve multimedia voor natuurwetenschappelijk onderwijs
Wat zijn kenmerken van effectieve multimediatoepassingen voor natuurwetenschappelijk onderwijs? Dat heeft Derek Muller onderzocht in zijn promotieonderzoek. Hieruit blijkt dat effectieve multimediatoepassingen expliciet misconcepten behandelen. Traditionele lecture-style presentaties waarin dit ontbreekt zijn ineffectief en zelfs schadelijk gebleken voor de opbouw van juiste kennis. [collapsibles] Fast and frugal heuristics (vuistregels) Effectieve multimediatoepassingen behandelen expliciet alternatieve denkbeelden (misconcepten) In onderstaande video zet…
Natuurkunde // NLT // Voortgezet onderwijs // Lang Discussieposter en Praktijktoepassing ontwerpen voor Begripsproblemen bij Elektriciteit
Leerlingen hebben over natuurkundige verschijnselen vaak denkbeelden die niet overeenkomen met de natuurwetenschappelijke denkbeelden. Voor het leren betekent dit dat de docent moet aansluiten bij die denkbeelden en ze moet proberen uit te bouwen tot de begrippen en modellen uit het vak. Hieronder vindt u opdrachten en achtergrondinformatie voor docent in opleiding bij dit probleem.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Omgaan met leefwerelddenken
In de vakdidactiek is het belangrijk dat aanstaande/beginnende docenten zich er van bewust worden dat ze diverse woorden gebruiken die voor leerlingen een andere betekenis hebben dan voor hen zelf (bijvoorbeeld ‘kracht’ of ‘energie’ of ‘straling’, etc.) We willen dat ze gaan onderzoeken welke betekenissen hun eigen leerlingen hanteren en dat ze manieren gaan ontwikkelen om hier mee om te gaan.
Biologie // Natuur // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Leren luisteren naar leerlingdenkbeelden over bèta-begrippen
Er is veel bekend over begripsproblemen die leerlingen in het voortgezet onderwijs hebben met begrippen uit de natuurwetenschappen, zoals kracht, energie, molecuul, gen, …. Toch valt het niet mee als docent begripsproblemen in de klas te herkennen. Dat vereist dat de docent nauwkeurig luistert naar leerlingen en even zijn eigen redenering aan de kant zet. Hoe kun je leraren-in-opleiding zo ver brengen?
Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Voorbereiden op begripsproblemen in de les
Er is veel bekend over begripsproblemen die leerlingen in het voortgezet onderwijs hebben met begrippen uit de natuurwetenschappen, zoals kracht, energie, molecuul, gen, …. Toch valt het niet mee als docent begripsproblemen in de klas te herkennen. Dat vereist dat de docent nauwkeurig luistert naar leerlingen en even zijn eigen redenering aan de kant zet. Hoe kun je leraren-in-opleiding zo ver brengen?
ANW // Natuurkunde // NLT // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Intuïtieve begrippen versus vakbegrippen
Leerlingen maken al gebruik van bepaalde veronderstellingen op het gebied van stroom en spanning als ze in de natuurkundeles met deze begrippen worden geconfronteerd. Dankzij het taalgebruik thuis rondom elektriciteit, dankzij de noties die ze oppikken bij het gebruik van dynamo’s bij fietsen, “weten” leerlingen al hoe een elektrische schakeling kan reageren.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Is een element een stof?
Uit een door mij vericht onderzoek uit 1978 is gebleken dat leerlingen in 3 MAVO nogal wat problemen hadden met het stofbegrip. De leerlingen hebben er moeite mee gehad de begrippen mengsel en verbinding van elkaar te onderscheiden. Men kan zich afvragen in hoeverre de leerlingentekst de leerlingen kan helpen of juist in verwarring kan brengen bij het leren onderscheiden van dit soort fundamentele begrippen.
Rekenen/Wiskunde (vo) // Voortgezet onderwijs // Lang Lineariteit en enkele hardnekkige misconcepties
Het artikel dat hier besproken wordt: De Bock, D., Van Dooren, W., Janssens, D., & Verschaffel, L. (2002). Improper use of linear reasoning: an in-depth study of the nature and irresistibility of secondary school students’ errors. Educational Studies in Mathematics, 50, 311-334. Aanleiding Lineariteit is een kernbegrip in het onderwijs voor wis- en de natuurwetenschappen,…
