Synenergene: lesmateriaal over synthetische biologie

Het Freudenthal Instituut heeft twee lesmodules over synthetische biologie ontwikkeld. Deze modules zijn bij uitstek geschikt voor de docent die met zijn klas wil werken aan een nieuw onderzoeksgebied binnen de biologie en meningsvorming daarover. Synthetische biologie is daar een ideaal onderwerp voor want het is een nieuw interdisciplinair vakgebied dat sterk in ontwikkeling is. Het heeft de potentie om problemen met betrekking tot gezondheid, voedsel en energie op te lossen, maar er zijn ook mogelijke risico’s en ethische dilemma’s. Kortom, een perfect onderwerp om aan burgerschapsvorming in de klas te werken.

Module 1 werkt vanuit vakinhoud aan eigen onderzoek & meningsvorming. Module 2 werkt vanuit een dilemma aan vakinhoud en meningsvorming. Beide modules bestaan uit 3 lessen van 50 minuten, zijn gericht op de bovenbouw van havo/vwo, en sluiten o.a. aan bij eindtermen A9, B1 en D1.

Deze modules zijn gemaakt in het kader van een EU project waarbij de nadruk ligt op het betrekken van de maatschappij bij de ontwikkeling van synthetische biologie. De focus van dit SYNENERGENE-project (looptijd 2014-2017) ligt dan ook op het aangaan van de dialoog over de ethische vraagstukken rondom synthetische biologie met verschillende doelgroepen, zoals scholieren, leraren, lerarenopleiders, museummedewerkers en wetenschapscommunicatoren.

Alle (dialoog)producten die voortvloeiden uit dit project zijn samengebracht op een website, en ondergebracht in 5 categorieen (zie kopje website hieronder).

[collapsibles]
[collapse title=”Definitie synthetische biology”]
Over de precieze definitie van synthetische biology is (en wordt nog) veel gediscussieerd, maar in 2014 heeft de Europese Commissie een publiek consult gehouden en daar is de volgende definitie uit voort gekomen: “Synthetic biology is the application of science, technology and engineering to facilitate and accelerate the design, manufacture and/or modification of genetic materials in living organisms” . Oftewel: Synthetische biology is de toepassing van wetenschap, technologie en ingenieurswetenschappen om het ontwerpen, vervaardigen en/of modificeren van genetische materialen in levende organismen te faciliteren en te versnellen.
[/collapse]

[collapse title=”Wat is het verschil met biotechnologie? “]
Het innovatieve van synthetische biology is dat er een aanpak gebruikt wordt waarbij compleet nieuwe biologische systemen en (micro-)organismen ontworpen en gemaakt kunnen worden op DNA-niveau. Dit is ook gelijk het verschil met biotechnologie. Binnen de biotechnologie worden bestaande processen of organismen uit de natuur aangepast, terwijl men binnen de synthetische biology gebruik kan maken van niet-natuurlijke moleculen om compleet nieuwe biologische systemen te creëren. Men hoeft dan niet meer te werken met in de natuur voorkomende genetische informatie, maar kan deze zelf synthetiseren.
[/collapse]
[/collapsibles]

Website met materialen

Synenergene biedt een website met materialen, ondergebracht in 5 categorieën.

• Activiteiten voor in de klas: Lesmodules en onderwijsmateriaal
• Buitenschoolse activiteiten: Materialen en aanpakken voor informeel leren
• Hulpmiddelen: Handleidingen, instructies en tips voor dialoog
• Informatie over het onderwerp: Algemene en meer diepgaande informatie over synthetische biologie
• Socio-ethische aspecten: Informatie over de potentiële impact van synthetische biologie op de maatschappij

Verwijzingen

• fi.uu.nl/synenergene/ (materialen)
• synenergene.eu (project-website)